ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑ

Εισαγωγή: Η αυχενική μυελοπάθεια είναι μια παθολογική κατάσταση που πολύ λίγο αντιμετωπίζεται χειρουργικά στη χώρα μας ενώ θα έπρεπε. Αυτό γιατί χρειάζεται απόλυτη εξειδίκευση και εμπειρία κάτι που γίνεται μόνο από χειρουργούς σε οργανωμένες μονάδες ή τμήματα με εξειδίκευση στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης.

Είναι μία κατάσταση που αντιστοιχεί με το σύνδρομο σπονδυλικής στένωσης της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Η διαφορά έγκειται στο ότι η προοδευτική στένωση του σπονδυλικού σωλήνα στην αυχενική μοίρα επιρρεάζει άμεσα τον νωτιαίο μυελό ενώ στην οσφυίκή μοίρα αφορά κυρίως στις νωτιαίες ρίζες.

Συμπτώματα: η αυχενική μυελοπάθεια εκδηλώνεται προοδευτικά με την εμφάνιση συμπτωμάτων από τα άνω αλλά και τα κάτω άκρα. Τα ενοχλήματα από τα άνω άκρα είναι ίδια με αυτά του αυχενο-βραχιόνιου συνδρόμου συνδυάζονται και συνυπάρχουν όμως με συμπτώματα από τα κάτω άκρα όπως αστάθεια, ενοχλήματα με την ούρηση, δυσκολίες στην αίσθηση κ.ά. Πολλές φορές η προσοχή δίνεται στα ενοχλήματα από το αυχενικό τα οποία αντιμετωπίζονται συντηρητικά και δεν συσχετίζονται με τα ενοχλήματα από το κάτω μέρος του σώματος.

Στόχος των χειρουργικών επεμβάσεων είναι η αποκατάσταση του εύρους του σπονδυλικού σωλήνα και η διεύρυνση του λειτουργικού χώρου που είναι απαραίτητος για τον νωτιαίο μυελό ή τις νωτιαίες ρίζες αντίστοιχα.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της αυχενικής μυελοπάθειας διακρίνονται σε α) επεμβάσεις περιορισμένης έκτασης και β) σε εκτεταμένες επεμβάσεις. Οι πρώτες αφορούν σε ένα ή το πολύ σε δύο σπονδυλικά επίπεδα ενώ οι δεύτερες αφορούν σε τρία σπονδυλικά επίπεδα και πάνω.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της αυχενικής μυελοπάθειας διακρίνονται ανάλογα με την προσπέλαση σε α) πρόσθιες και β) οπίσθιες και ως στόχο έχουν την όσο το δυνατό μεγαλύτερη αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Παράλληλα, απαραίτητη προϋποθεση είναι και η αποκατάσταση της εμβιομηχανικής σταθερότητας γιατί, χωρίς αυτήν, είναι μαθηματικά σίγουρη η υποτροπή της πάθησης. Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις, σπάνιες ευτυχώς, όπου χρειάζονται διπλές προσπελάσεις.

Είδη επεμβάσεων

Πρόσθιες προσπελάσεις: Πρόσθιες προσπελάσεις γίνονται σε περιπτώσεις που έχει δημιουργηθεί μεγάλη απώλεια της φυσιολογικής αυχενικής λόρδωσης και ο νωταίος μυελός πιέζεται κυρίως από μπροστά. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται πρόσθια προσπέλαση και ανακατασκευή της αυχενικής λόρδωσης με παρεμβάσεις (δισκεκτομές) στους μεσοσπονδύλιους δίσκους. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι αρκετό γίνεται αφαίρεση και του σπονδυλικού σώματος (σωματεκτομή) ενός ή περισσότερων αυχενικών σπονδύλων και αντικατάσταση της πρόσθιας σπονδυλικής κολώνας με τεχνητό εμφύτευμα ή με αυτόλογο οστικό μόσχευμα. Το σύνολο ενισχύεται εμβιομηχανικά με σύστημα πρόσθιας σπονδυλοδεσίας από ειδική πολλαπλή πλάκα και διασωματικές βίδες. Όλα τα μεταλλικά υλικά είναι παραμαγνητικά, συνήθως από τιτάνιο.

Στις περιπτώσεις που χρησιμοποιηθεί αυτόλογο οστικό μόσχευμα, αυτό είναι συνήθως μικρό τμήμα από τη λαγόνια ακρολοφία, σε μικρές επεμβάσεις, ή τμήμα από την περόνη του ασθενή σε αφαιρέσεις περισσότερων από δύο σπονδυλικών σωμάτων. Τα ομόλογα οστικά μοσχεύματα λαμβάνονται, στον ίδιο χειρουργικό χρόνο, με ξεχωριστή όμως επέμβαση.

Πρόσθια σωματεκτομή τριών επιπέδων με αυτόλογη μεταμόσχευση οστικού μοσχεύματος.

Oπίσθιες προσπελάσεις: Οπίσθιες προσπελάσεις γίνονται στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει μεγάλη απώλεια της φυσιολογικής αυχενικής λόρδωσης υπάρχει όμως εκτεταμένη στένωση του σπονδυλικού σωλήνα στην AMΣΣ. Στις περιπτώσεις αυτές η προσπέλαση είναι οπίσθια αλλά και πάλι αρκετά εκτεταμένη.

Στις οπίσθιες προσπελάσεις γίνεται παρασκευή της οπίσθιας επιφάνειας της AMΣΣ σε αρκετά μεγάλη έκταση η οποία φτάνει πλάγια, μέχρι και τις πλάγιες αρθρικές αποφύσεις. Μετά την απαραίτητη αφαίρεση των συνδεσμικών και οστικών στοιχείων (πεταλεκτομές) και τη διάνοιξη του νωτιαίου σωλήνα, που είναι άλλωστε και ο πρωτεύων στόχος της χειρουργικής επέμβασης, ακολουθεί υποχρεωτικά αποκατάσταση της σταθερότητας της σπονδυλικής στήλης. Αυτό γίνεται με την τοποθέτηση υλικών σπονδυλοδεσίας στα πλάγια σπονδυλικά ογκώματα. Δεύτερη επέμβαση είναι η οπίσθια ανύψωση του οπίσθιου τοιχώματος του σπονδυλικού σωλήνα χωρίς την αφαίρεσή του (ανυψωτική πεταλοτομή ή πεταλοπλαστική) και ακολουθεί σταθεροποίηση και σπονδυλοδεσία. Είναι μια επέμβαση που προσωπικά προτιμώ γιατί είναι πιο γρήγορη και με μικρότερες πιθανότητες επιπλοκών.

Συμπεράσματα: Η αυχενική μυελοπάθεια είναι μια σοβαρή κατάσταση η οποία αντιμετωπίζεται μόνο χειρουργικά. Οφείλεται σε βλάβες του νωτιαίου μυελού που προκαλούνται από χρόνια πίεσή του στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Εκδηλώνεται με συμπτώματα τόσο από τα άνω όσο και τα κάτω άκρα. Ανάλογα με τοπικούς εμβιομηχανικούς παράγοντες, χειρουργείται είτε με πρόσθια είτε με οπίσθια αυχενική προσπέλαση.